خدمات حسابرسی
حسابرسی مجموعه کنترل و بررسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی است که شامل رسیدگی به اسناد و مدارک و اطلاعات مالی یک مجموعه می‌شود. همچنین این رسیدگی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در انتها منجر به تهیه یک گزارش می‌شوند که در آن حسابرس، نظر خود را در خصوص روش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بکار گرفته شده حسابداری و صحت و سقم صورت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی آن مؤسسه یا واحد تجاری اعلام می‌کند. حسابرس باید برای انجام این روند، اسناد و اطلاعات مالی و سیستم کنترل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های داخلی مجموعه را مورد مطالعه قرار داده و موجودیت و مالکیت دارایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و بدهی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را به اثبات رساند.
طبق ماده 272 قانون مالیات‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مستقیم اصلاحی مصوب 1394/4/31 مجلس شورای اسلامی تمام شرکتها و اشخاص که درآمد ناخالص آنها بیشتر از پنجاه میلیارد ریال و یا جمع دارایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آنها (جمع ستون بدهکار در ترازنامه) بیش از هشتاد میلیارد ریال است. مشمول حسابرسی می‌شوند که حداکثر 3 ماه بعد از انقضای ارائه اظهارنامه باید گزارش را به سازمان امور مالیاتی تقدیم کنند. در صورت عدم ارائه گزارش حسابرسی مشمول جریمه ای معادل 20 درصد مالیات متعلق می‌شوند.
دلیل استفاده از خدمات حسابرسی چیست؟
سهامداران شرکتها و سرمایه گذاران به گونه ای، مالک کسب و کارها و واحدهای تجاری هستند که معمولاً مدیران این شرکتها نیز هستند. این افراد علاوه بر نداشتن وقت و صلاحیت، در بیشتر مواقع حتی اختیار آن را ندارند که به حساب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و وضعیت مزبور رسیدگی کنند، به همین خاطر، این وظیفه را به افرادی بی طرف و دارای صلاحیت حرفه ای می‌سپارند که صرفه حسابرسی نامیده می‌شود. در کل هر میزان مالکیت از مدیریت جدا باشد، نیاز به حسابرسی بیشتر احساس می‌شود. خدمات حسابرسی می‌تواند برای موارد با اهمیت زیر ارائه شود:
- تنظیم گزارش حسابرسی برای طرح و بررسی در مجامع عمومی شرکتها و موسسات یا هیاتهای مدیره
- تهیه گزارش جهت بازرس قانونی
- تهیه گزارش حسابرس ویژه در زمانهای مورد درخواست صاحبان (مدیران شرکتها و موسسات) و نیز اشخاص ثالث و ذینفع و مراجع ذیصلاح
- تنظیم گزارش حسابرسی در مورد درآمد مشمول مالیات اشخاص و استانداردهای حسابرسی و مقررات و الزامات قانونی مالیاتی
- تنظیم گزارش حسابرسی حاوی نظر حسابرس در ارتباط با قضاوت در زمینه اختلاف بین دو یا چند نفر به عنوان کارشناس رسمی دادگستری به منظور استفاده در محاکم قضایی
خدمات حسابرسی داخلی
حسابرسی انواع مختلفی دارد و در این قسمت حسابرسی داخلی را مورد بررسی قرار می دهیم. تعریف حسابرسی داخلی به عبارتی دامنه، ماهیت و هدف اساسی حسابرسی داخلی را مطرح می کند. حسابرسی داخلی به گونه ای یک فرآیند برای رفع نیاز درون سازمانی، به طور واقع بینانه و اطمینان بخش و با جنبه ارائه مشاوره در جهت افزایش ارزش های شرکت و بهبود دادن به عملیات سازمان ها می باشد.
خدمات حسابرسی داخلی با یک روش سیستماتیک در راستای اثر بخش تر کردن و ارزیابی فرآیند راهبری سازمان ، بهبود کنترل های داخلی و مدیریت رسیک در واحد های تجاری یا سازمان ها ایفای نقش می کند و آنها را در رسیدن به اهدافشان کمک می کند. از نظر ضابطه گذاری ، حسابرسی داخلی به دو صورت دستوری و پیشنهادی پیاده سازی می شود. حسابرسی داخلی با جنبه دستوری یعنی رعایت آیین نامه اخلاقی و استفاده از استانداردهای بین المللی حسابرسی داخلی و دستورالعمل های مربوطه است. این موارد چهارچوب فرآیند خدمات حسابرسی داخلی را مشخص می کند و به نوعی الزام آور و دستوری است.
حسابرسی داخلی از جنبه پیشنهادی هم به صورت مقالات علمی و از طریق مشاوره دادن و ارائه رهنمودهای مربوطه به اجرای خدمات حسابرسی داخلی می پردازد.
یکی از اهداف خدمات حسابرسی داخلی بهبود کنترل های داخلی است و فرآیند طراحی آن برای اطمینان بخش بودن در بخش های اثر بخشی و کارایی عملیات ، اتکا پذیری گزارشگری مالی و همچنین رعایت قوانین و مقررات است.
اثر بخشی و کارایی عملیات مربوط به فعالیت های سودآور و دارایی ها و عملکرد واحد تجاری و سازمان است. اتکا پذیری گزارش گری مالی جنبه حقوق عمومی دارد به این معنی که گزارشات خروجی از سازمان صحت داشته باشد و سو گیری عمدی یا غیر عمدی برای استفاده کنندگان به همراه نداشته باشد. رعایت قوانین و مقررات هم مربوط به اقدامات و چهارچوب هایی است که با توجه با قوانین و مقررات داخلی و خارجی مجموعه مشخص می شود و رعایت آنها الزام است. در کل حسابرسی داخلی برای کم کردن ضرر و زیان سازمانها و شناسایی و مدیریت ریسک طراحی و انجام می شود.
حسابرسی داخلی یک عمل کنترلی است و بدون وجود آن اشتباهات و خطاها در امور مالی و اجرایی پتانسیل بالا رفتن دارد. بررسی کمی و کیفی هزینه های مجموعه ، دارایی ها و بررسی فرآیندهای مالی از ویژگی های حسابرسی داخلی است. با بررسی موارد مذکور می توان نواقص و کاستی های عملکرد سازمان را شناسایی کرد. برای مثال به کمک حسابرسی داخلی و اعمال کنترل های داخلی می توان هدر رفت هزینه های سازمان را شناسایی و علت سنجی کرد ، سو استفاده های مالی را شناسایی و پیشگیری کرد و در نهایت شفافیت مالی و اقتصادی را برای مجموعه به ارمغان آورد.
خدمات حسابرسی داخلی به کمک پایش مستمر ریسک و ارزیابی عملکرد مجموعه و سپس ارائه گزارشات مربوطه به هیئت مدیره یا درخواست کنندگان آن باعث می شود آنها از انحرافات به وجود آمده در سازمان آگاهی پیدا کنند. این گزارشات معمولا در دسترس عموم قرار نمی گیرد و به گونه ای جنبه محرمانه برای آن واحد دارد. حتی در مواردی این گزارشات در داخل سازمان هم عمومیت پیدا نمی کند و صرفا مربوط به مدیران و استفاده کنندگان ذیربط است. حسابرس داخلی می تواند یک فرد حقیقی یا افرادی از داخل مجموعه باشند یا می تواند یک شخصیت حقیقی یا حقوقی از خارج سازمان باشد که به استخدام سازمان در می آیند. آنان از طرف مدیریت سازمان انتخاب می شوند و وظیفه پاسخگویی در مورد گزارشات حسابرسی بر عهده آنها می باشد.